In een zonnig land, pal aan de kust, staat een kolossaal gebouw dat dienst doet als hotel. Iedere dag rond het middaguur stromen de hotelkamers vol met nieuwe gasten. En in elke hotelkamer constateert de nieuw aangekomen gast dat de kamers over een zeer beperkt zonweringssysteem beschikken. De lamellen kunnen open, of de lamellen kunnen dicht. Meer standen zijn er niet. Iedere hotelgast moet dus zelf maar kiezen, wat voor hem het beste is. Met de lamellen open is het net iets te zonnig in de kamer, met de lamellen dicht is het net iets te donker in de kamer. Er is dus geen goed of fout antwoord op de vraag. Welbeschouwd gaat het om een keuze tussen twee kwaden.
Op de eerste verdieping van het hotel vindt achter een gesloten deur een werkvergadering plaats van het Housekeeping Team, in de volksmond vaak aangeduid met ‘het kamermeisjesoverleg’. Nadia de nieuwkomer vraagt: “Na het schoonmaken van de kamers, moeten we dan de lamellen in het standje open, of in het standje dicht zetten?” Ramon de rechtlijnige roept: “Dat maakt toch niks uit!? Iedere gast kiest toch gewoon het standje wat voor hem het beste is? Het kost maar één simpele handbeweging om de knop om te zetten, dus wat maakt het uit wat de beginstand is?” Henriëtte, de ervaren manager, die aan de Hogere Hotelschool heeft gestudeerd, zegt: “Ja, dat zou je wel zeggen, Ramon. Maar uit onderzoek is gebleken dat die beginstand wel degelijk invloed heeft op wat mensen kiezen. Als wij alle lamellen ’s morgens dichtdoen, staan aan het eind van de middag veel meer lamellen dicht, dan als wij ’s morgens alle lamellen open zetten, zo heeft de ervaring uitgewezen.”
Dan doet Felicia, de filosofe van het stel, een duit in het zakje: “Het is heel simpel. Dit heet het Default-Dilemma. Voor alle gasten die een weloverwogen keuze maken, maakt het geen donder uit wat de beginstand is. Alleen gasten die hetzij een beetje dom, hetzij een beetje lui zijn, laten hun keuze beïnvloeden door de beginstand van de lamellen.” De manager Housekeeping grijpt onmiddellijk in: ‘Foei Felicia! Zo praten wij niet over onze hotelgasten! Maar tussen ons gezegd en gezwegen, je hebt natuurlijk wél hartstikke gelijk.”
In Suriname en in Nieuw-Zeeland is het al zover. Het grote Coronagevaar is op raadselachtige wijze verdwenen. Al enige dagen zijn er geen nieuwe besmettingsgevallen geconstateerd. De regeringen in die landen buigen zich over de bestaande quarantainemaatregelen. Moeten die gecontinueerd worden, versoepeld worden, of opgeheven? De rechtlijnige politici in die landen zeggen: ‘Je moet gewoon het beste kiezen’. De ervaren politici zeggen: “de ervaring wijst uit, dat wij onze keuze altijd laten beïnvloeden door de status quo; beginstand van de maatregellamellen. De brutale Felicia’s in de parlementaire pers van die landen schrijven: Voor een regering die een weloverwogen keuze maakt, maakt het niet uit wat de status quo is. Alleen een regering die een beetje dom of een beetje lui is, laat zich daardoor beïnvloeden. De Henriëttes in Paramaribo en Wellington fluisteren: “Foei, dat mag je niet schrijven. Maar je hebt natuurlijk wel hartstikke gelijk”
Niets is zeker. Maar de kans is verre van denkbeeldig dat ook in de Europese landen in de komende weken de situatie ontstaat dat het dagelijks aantal nieuwe Corona-besmettingen tot het nulpunt is gedaald. Niemand zal het ooit verzinnen, om de ijshandschoenen aan te trekken, als de lente al is aangebroken. Maar de logische omgekeerde beslissing, om de handschoenen uit te trekken als de lente is begonnen, is psychologisch altijd wat lastiger. Daarvoor moet eerst het default-dilemma overwonnen worden. We kunnen al voorzichtig de aankondigingsaffiches ophangen. BINNENKORT IN DIT THEATER: HET DEFAULT-DILEMMA